Hulkesteinseweg

In de 17de en 18de eeuw ontstond een lint van landgoederen op de randen van de Veluwezoom; de overgang tussen het hoog gelegen stuwwallandschap en de lage broeklanden langs de rivieren IJssel en Rijn. Gedurende de 19de eeuw werden veel van deze landgoederen opgekocht, verkaveld en bebouwd met ruim gesitueerde villa's. Zo ook het landgoed Hulkenstein dat aan het einde van de negentiende eeuw in exploitatie werd gebracht door de N.V. Fortuna.

De rijke en invloedrijke familie Brantsen bezaten sinds 1647 het landgoed rondom Huis Hulkestein ten westen van de stad. Na het overlijden van Johan Brantsen in 1826 en een fataal ongeluk met de eerste stoomboot in Arnhem in augustus van hetzelfde jaar, waarbij zeven mensen verdronken, verlieten de Brantsens Hulkestein. De nieuwe eigenaren wilden profiteren van de bouwwoede in Arnhem en vroegen het gemeentebestuur om het landgoed op te splitsen en in losse perceelkavels te verkopen.

Daar zag de gemeente tot 1894 niets in. Wel reageerde de gemeenteraad op zaterdag 28-6-1884 positief op een verzoek van de ‘Directeuren der Maatschappij tot Exploitatie van Bouwterrein’ om de wegen rondom het landgoed over te nemen. Nu die projectontwikkelaars niet mochten bouwen, was het onderhoud van de wegen hen blijkbaar te duur. De gemeente stelde wel een voorwaarde voor het gemeentelijk beheer. Eerst moesten de bomen weer teruggeplant worden: ‘de boomen weder in de omgelegden weg brengen’.

1873(?) - Plan voor bouwing aan de Hulkesteinseweg. De Hulkesteinseweg kreeg zijn naam in 1908 en werd voordien tot de (doodlopende) Klingelbeekseweg gerekend. De weg is aangelegd door het park van het landgoed Hulkestein, dat al ver voor 1900 in exploitatie was genomen voor villabouw. Een aantal fraaie bomen in deze omgeving herinnert nog aan het park. [Bron: Gelders Archief, detail van 1506 Kaartenverzameling Gemeente Arnhem 7910]

1900-1924 - De eerste woningen aan de Hulkesteinseweg zijn gebouwd. Detail uit: Platte grond van Arnhem, 1901, 1903, 1907, [1913-1918], 1919, 1921, 1923-1924 [Bron: Gelders Archief, 1506 Kaartenverzameling Gemeente Arnhem 8805]

1912 - De fotograaf keek richting Onderlangs over de weg die na 1908 de naam Hulkesteinseweg zou krijgen. Het chalet op de foto links, waar de familie Bigo woonde, staat er nog steeds op nummer 16. Het vroegere Huize Hulkestein, compleet verwoest, stond rechts van de weg, langs de Rijn. Aan het eind van de weg links staat nu het hoge flatgebouw, dat de naam Hulkestein draagt. [Bron: Gelders Archief]

19?? - Rechts vooraan het begin van de Hulkesteinseweg, met zicht op Bovenover-Onderlangs (midden) en de Oranjestraat met tramhuisje (links).
Het gebouw rechts is het (latere) blindeninstituut. [Bron: Gelders archief]

ca 1920 - Links begint de Hulkesteinseweg als zijweg van de Utrechtseweg. [Bron: Gelders archief]